Listeler
12 Maddede Bir Sinema Duayeni: Memduh Ün
Yönetmen, yapımcı, senarist ve oyuncu… Sinemaya olan tutkusu, emekleri ve Yeşilçam’a kazandırdıkları ile asla unutulmayacak bir isim olan Memduh Ün’ü ne kadar tanıyoruz? Yeşilçam sinemasının duayen isimlerinden Memduh Ün’ün bilinmeyenlerini 12 maddede sizler için derledik…
- Türk sinemasının duayenlerinden biri olan Ün, 14 Mart 1920 yılında İstanbul, Kasımpaşa’da dünyaya geldi. Babası bir polis, annesi ise bir deniz yüzbaşısının kızıydı.
- Çocuk yaşlardan itibaren futbola olan ilgisi ve yeteneğiyle bilinen Ün, ortaokul çağında Langa Genç Takımı’nda oynuyordu.
- 1937 yılında Vefa Lisesi’nde öğrenimini tamamlayan Ün, maddi yetersizlikler sebebiyle üniversite hayallerine veda etmek üzereyken, daha önce başvuru yaptığı bir yurt tarafından kabul mektubu almasıyla İstanbul Tıp Fakültesi’ndeki eğitimine başladı.
- Futbola olan düşkünlüğü nedeniyle tıp eğitimini yarım bırakan Ün, üçüncü sınıfta üniversiteden ayrıldı ve Beşiktaş futbol takımında oynamaya başladı.
- Yıllarca sahalarda top koşturan Ün 1942-46 yılları arasında ise Devlet Demir Yolları ve Eskişehir Şeker Fabrikası’nda memurluk yaptı.
- Memduh Ün’ün sinemayla tanışması ise 1947 yılında yapımcı Hürrem Erman’ın ‘Damga’ isimli filminde rol almasıyla gerçekleşti.
- Bir yandan İETT’de memurluk yapan Ün, 1949 yılında çekilen ‘Karadeniz Postası’ adlı film ile ikinci kez kamera karşısına geçti. Aynı yıl Cahide Şen ile hayatını birleştiren Ün’ün bu evlilikten bir oğlu, bir de kızı oldu.
- Kariyerine oyuncu olarak başlayan Ün, bu sefer yapımcılığa yöneldi ve yakın arkadaşı Arşavir Alyanak ile bir senaryo kaleme aldılar. İki arkadaş, 1951 yılında ‘Hayat Acıları’ adını verdikleri filmi çektiler.
- ‘Hayat Acıları’nın getirdiği başarının ardından filmin tüm haklarını ‘Ceylan Film’e satarak ‘Yakut Film’ adını verdikleri yapım şirketini kurdular. Ün, daha sonra ortaklıktan ayrılarak kendi yapım şirketi ‘Uğur Film’i kurdu.
- 1950-60 yılları arasında yapımcı ve yönetmen olarak en verimli günlerini yaşayan Ün, 1960 yılında, ‘Ölüm Peşimizde’ filminin setinde, Fatma Girik ile tanıştı ve güzel oyuncu ile hayatının son gününe kadar dillere destan bir aşk yaşadı.
- ‘Namusum İçin’ filmiyle Altın Portakal Film Festivali’nde En İyi Yönetmen ödülüne layık görülen Ün’ün ‘Bütün Kapılar Kapalıydı’ ve ‘İnsanlar Yaşadıkça’ filmleri de festivallerden ödülle dönen birçok filminden yalnızca ikisi oldu.
- Oldukça geniş bir filmografiye sahip olan Arif Memduh Ün, yaşamı boyunca, 124 filmin yapımcılığını, 73 filmin yönetmenliğini üstlendi. 48 filmde oyuncu olarak yer alan usta sinemacı 33 filmde ise senaristlik yaptı. Türk sinemasına birçok yeni yetenek kazandırdı.
Takvimler 16 Ekim 2015’i gösterdiğinde ise Yeşilçam’ın dev ismi Memduh Ün, 95 yaşında hayata gözlerini yumdu. Usta sinemacıyı sevgi ve saygıyla anıyoruz…